Antwoord op Trek klimaatelessen uit coronacrisis
Ik heb een antwoord geschreven op “Trek klimaatlessen uit coronacrisis” dat enkele dagen geleden in de Tijd verscheen.
Eigenlijk ben ik het op vele vlakken roerend eens met de auteurs van het artikel. Waarom dan deze blogpost? Wel, omdat ik graag wat puntjes op de spreekwoordelijke i wil zetten of dan toch vanuit mijn perspectief.
-
Daadkrachtig en snel handelen betaalt zich terug
Dit staat als een paal boven water. Er zijn talloze positieve terugkoppelingen voor broeikasgassen. Hoewel dat positief klinkt is het tegendeel waar. Het IPCC (zie pagina 3 v/h engelstalige rapport) houd er nu al rekening mee dat we actief broeikasgassen uit de lucht gaan moeten halen en opslaan omdat we mogelijk al enkele dergelijke broeikasgas kantelpunten gaan bereiken en daarvoor zorgt dus elke gram broeikasgassen die je vandaag uitstoot voor nog meer (indirecte) uitstoot in de toekomst.
Kortom we hebben er alle belang bij om NU te handelen en niet te wachten. Nog meer broeikasgassen uit de atmosfeer halen zal sowieso vele malen kostelijker zijn, om dan nog maar te zwijgen van mogelijke andere gevolgen.
-
Onze keuzes vandaag bepalen de wereld van morgen.
Ook dit lijkt de evidentie zelf. En toch kiest onze minister van energie voor een keuze voor MEER CO2 (wat maar een van de vele broeikasgassen is). Bovendien vergroot ze met die centrales het risico op methaan gaslekken wat N.B. een veel schadelijker broeikasgas. Ze plant zonder verpinken miljoenen te investeren in nieuwe fossiele brandstof centrales. Wouden we daar niet net van af?
-
Inherente onzekerheid mag niet leiden tot passiviteit.
Ook hier heb ik weinig op aan te merken. Niets doen is geen optie. En daar zijn we als maatschappij meer dan ooit van overtuigd aan het raken. Ik zeg ‘Ja!’ tegen consuminderen. Maar daarbij moeten we dan wel op zoek naar een ander economisch model en hoe dat er moet uitzien is me nog niet helemaal duidelijk. Mogelijk kunnen de auteurs daarin wat verheldering scheppen (ik zal aandachtig luisteren).
-
Sommige risico’s zijn onaanvaardbaar
Hier vraag ik me oprecht iets af. Ik ben zelf al decades overtuigd van de klimaatverandering en dat we er iets aan moeten doen (o.a. deze video hielp in die overtuiging). Maar kijkende naar waar we na al die jaren staan op dat vlak maak ik me, meer dan ooit, zorgen. Als we enkel nog maar kijken naar onze energie bevoorrading stel ik vast dat we wereldwijd nog steeds voor 84% afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen. En dan hebben we het nog niet over een oplossing voor beton, artificiële bemesting, … Desondanks na wereldwijd miljarden investeringen in zon, batterijen, wind, …
Als dat een onaanvaardbaar risico is (wat ik denk) dan snap ik niet dat er bepaalde technologieën quasi worden uitgesloten of in deze doodgezwegen om een significante bijdrage te kunnen doen aan de oplossing.
Al denk ik dat het tij mogelijk a.h. keren is op dat vlak op grotere schaal dan toch, hier in ons kleine 🇧🇪 belgenlandje dreigen we kerncentrales die a) de staatskas spijzen, b) geen enkele doden op hun geweten hebben en c) die goedkoper zijn dan het alternatief te sluiten.
Een bijkomend onaanvaardbaar risico voor het alternatief hier (gascentrales) is het aantal extra longziektes (een stille en onderschatte ‘killer’) die er bij komen kijken. Wereldwijd zijn longziektes bij de grootste doodoorzaken. Radioactieve incidenten zitten zelfs niet in de top-30.
-
De oplossing moet komen van investeringen én gedrag.
Ik recycle, ik isoleerde, ik woon klein, ik eet regelmatig vegetarisch, ik rijd nauwelijks met de wagen, ik ben spaarzaam met water en probeer gedwee de piraminder toe te passen. Ik ben er van overtuigd dat we allemaal een steentje kunnen bijdragen. Dat het een én verhaal wordt ben ik OOK van overtuigd. Al vergeten de auteurs even én kernenergie toe te voegen.
(Hier vind je ook de engelstalige versie v/d pyraminder met dank aan auteur Sarah Lazarovic)
Maar laat ons ook realistisch zijn zelfs als we massaal gaan consuminderen (en ik denk dat we dat én kunnen én moreel gezien moeten anno 2021) gaat ons elektriciteitsverbruik waarschijnlijk stijgen door de elektrificatie. Er zijn zeker nog tal van efficiëntie winsten te halen in tal van sectoren maar er zijn OOK harde fysische limieten. Windmolens kunnen bijvoorbeeld niet meer energie telen dan de harde Betz Limiet, frigo’s en diepvriezers hebben thermodynamische limieten, de zon schijnt niet ‘s nachts, isoleren kan je maar 1 keer en een huis afkoelen is energetisch kostelijker dan het opwarmen.
-
We zijn in staat tot solidariteit tussen de generaties.
Ook daar ben ik het mee eens of om het anders te zeggen: de meeste mensen deugen en willen hun steentje waar ze kunnen bijdragen.
-
We hebben nood aan wereldwijde samenwerking.
Ook hier ben ik het roerend mee eens. Het probleem is zo groot en er zijn zoveel perverse prikkels in het spel dat een globale aanpak uiteraard nodig is. Als je je daarvan wilt vergewissen kan ik deze video 🇬🇧 over speltheorie aanraden. Om hiervan een voorbeeldje uit eigen land te geven in Antwerpen stad waar je met oude dieselwagens niet binnen mag ligt meestal een paar honderd meter verder een vloot internationale vaartuigen met de uitstoot van miljoenen zo’n auto’s. Dat is iets dat je als klein Belgenlandje met de grootste petrochemiecluster van Europa moeilijk alleen opgelost krijgt. En toch zou je hopen dat Minister Van der Straeten op z’n minst zou proberen.
Kortom als de auteurs van het oorsprongekelijk artikel en tevens ondernemers van Carbon+Alt+Delete het én-verhaal dat ze verkondigen, ook zelf serieus nemen, zou het hen sieren als ze ook kernenergie projecten zouden toelaten als CO2 compensatie project. Ik weet uit goede bron dat dat momenteel nl. NIET het geval is. Dat zou én het klimaat ten goede komen én vele belgen die het oneens zijn met het bouwen van nieuwe gascentrales de moglijkheid geven om een duidelijk signaal daarover te geven.